Op 14 mei 2025 was de jaarlijkse Algemene Ledenvergadering van de VID op het Majoor Jan Linzel Complex in Den Haag. Het bestuur heeft als gebruikelijk verantwoording afgelegd over zijn werkzaamheden en de financiën van het afgelopen jaar. Nadat de leden het bestuur hiervan decharge had verleent is na stemming kapitein Jelle (CLSK) toegetreden als nieuw lid van het bestuur. Hiermee is het bestuur weer op volle sterkte. Tot slot heeft de voorzitter na een korte vooruitblik naar het komende jaar de vergadering gesloten.
Het volgende onderdeel van deze dag was, zoals bij de VID gebruikelijk, het uitdiepen van een actueel onderwerp op het gebied van IT. Hiervoor nodigt het bestuur relevante bedrijven uit om hun kennis met ons te delen. Deze keer is Google gevraagd een presentatie over Generative AI te verzorgen, dr. Scott Mongeau heeft deze presentatie voor zijn rekening genomen. Cloud was daarbij een belangrijk onderwerp en dan vooral Private Cloud met de focus op Defensie. Google doet hierover veel ervaring op met diverse Europese Defensieorganisaties en de NAVO. De gevoeligheid van de Defensiedata, de betrouwbaarheid van deze data maar ook de integriteit ervan in relatie tot Cloud ligt gevoelig binnen Defensieorganisaties en dus ook bij de Nederlandse. In de presentatie werd duidelijk hoe Generative AI ingezet kan worden om operaties te ondersteunen. De tools daarvoor worden steeds compacter waardoor zelfs in de Edge gebruik kan worden gemaakt van AI. Een ‘Cloud’ ter grote van een rolkoffer waarin buitgemaakte papieren, ICT-middelen en foto’s kunnen worden geüpload om de bedoelingen te achterhalen van de tegenpartij. Hierdoor kunnen operationele planningsprocessen sterk versneld worden om het initiatief te houden.
Natuurlijk kwam ook de vraag uit het publiek hoe Google als Amerikaans bedrijf kan waarborgen dat zij onze data niet oneigenlijk gebruikt en hoe de beschikbaarheid is geborgd gegeven hun huidige regering. Scott gaf aan dat er in Groningen een datacenter staat dat onder Nederlandse leiding en -wetgeving valt. Dit datacenter blijft gewoon operationeel ook al zou de VS de neiging krijgen dit te beïnvloeden via een ‘Kill switch’ mocht die er zijn. Daarnaast kan een on-premis Strict Cloud borgen dat Nederland toegang blijft houden tot zijn eigen (gerubriceerde) data. Over de werking van AI gaf Scott als voorbeeld het volgen van een verdacht persoon met bepaalde kenmerken, een gele jas en rode pet, om zo deze ‘vijand’ uiteindelijk ‘buiten gevecht’ te stellen. Overigens benadrukte Scott het belang van de human-in-the-loop voor beoordeling en controle van hetgeen AI genereerd.
Cloud en AI zijn onderwerpen die in de toekomst het verschil kunnen maken op het gevechtsveld. Google heeft ons weer meer geleerd over wat het kan, hoe het kan en hoe het veilig kan. Tegelijkertijd realiseren we ons dat er nog veel gedaan moet worden voor AI veilig gebruikt kan worden maar ook voor de juiste mindset binnen onze organisatie. Dank aan Scott Mongeau die ons weer een stukje verder heeft geholpen.
