Symposium Information Warfare bij ATOS

Woensdag 22 mei was de VID te gast bij ATOS in Amstelveen voor een bijeenkomst met als titel: “Information Warfare“. Na een welkom van voorzitter VID kol John Veenhuizen en Isa Kahraman van Atos werd eerst de algemene ledenvergadering afgewerkt. De bijzonderheden van de ALV kunt u opvragen bij de secretaris.

Toen de ALV achter de rug was kon het inhoudelijke deel van de middag beginnen. Andor Buding van ATOS trapte af met een presentatie over de ontwikkelingen op het gebied van “connected defence”. Als trend merken we op dat de cloud al weer voorbij gaat en vervangen wordt door edge apparaten die dicht bij de sensor, zelfstandig, al dan niet met behulp van AI, de informatie verwerken en alleen het resultaat delen in een cloud. In een kort filmpje zagen we hoe het Franse leger op dit moment experimenteert met sensoren en battlefield management systemen in eigen 4G bubbels.

De volgende spreker was Frederik Kerling, die inging op virtual identity warfare: het aanvallen van, of juist met, een virtuele identiteit, zoals de meeste mensen die hebben. Of er nu trollenfabrieken of eenlingen achter zitten: met behulp van fake news kan aanzienlijke schade worden toegebracht.

Nu was het woord aan de Lkol Patrick Dekker, commandant van het Defensie Inlichtingen & Veiligheidsinstituut (DIVI), om met een militaire blik te kijken naar deze informatie-oorlog. De grote uitdagingen liggen op het vlak van afstemming binnen Defensie: de vakgebieden van elektronische oorlogsvoering, psyops en cyber overlappen en zouden moeten samenwerken om elkaars effecten te versterken. Aan de andere kant is er een grote onbekendheid bij commandanten in het veld, die zich een betere voorstelling kunnen maken van kinetische effecten.

Als laatste werd de vereniging meegenomen met een duopresentatie. Alessio Mezzetti en Stefania Bartolini lieten in een live demo zien hoe zij in staat zijn om vanuit tekst informatie te halen. Hun software is in staat om taal te begrijpen, en deze in verschillende vormen samen te vatten en te analyseren op emotie en vingerafdruk. De demonstratie liet zien hoe vanuit een dataset vol tekst heel snel de meest relevante informatie gehaald kan worden.

Na deze indrukwekkende demonstratie was het natuurlijk tijd voor de bekende borrel met bitterbal. De VID bedankt haar leden voor de positieve feedback en interesse tijdens en na het symposium en natuurlijk ATOS voor de getoonde gastvrijheid en verzorging

~JK

Seminar Hybrid IT Fujitsu

Op 10 april was de VID te gast bij Fujitsu Nederland voor een gezamenlijk seminar over ‘Hybrid IT’. Na een uitstekende lunch opende de CEO van Fujitsu Nederland Bas de Reus, het seminar. Bas verraste de leden van de VID met een leuke boodschap van generaal bd Peter van Uhm;

 

Na de opening namens de VID door de secretaris, was het woord aan Commander (Ret.) van de Royal Australian Navy John Alexander en Colonel (Ret.) van de South African Airforce Eric Bownes namens Fujitsu Defence International, om het onderwerp ‘Hybrid IT’ in de militaire context te duiden.

Fujitsu levert hybride IT-oplossingen aan o.a. de ministeries van defensie van het Verenigd Koninklijk, Australië en Japan. Wanneer Eric en John in gesprek gaan met de klanten, gaat het echter zelden over de technologische oplossingen, maar draait het om het duidelijk krijgen van de problemen van de business. De technologie volgt vanzelf. Wanneer Fujitsu voor Defensie oplossingen heeft geleverd, gaat zij ver in de ondersteuning hiervan. Inmiddels hebben al ruim 300 medewerkers in diverse uitzendgebieden gewerkt en daarvoor de nodige onderscheidingen ontvangen. John en Eric staan kort stil bij de UK MOD en laten hun model van ‘Global Connectivity’ zien waarin alle verschillende rubriceringsdomeinen (tot ‘above secret’) gebruik maken van dezelfde cloud-omgeving. Data wordt beveiligd door end-to-end-encryptie en men kan overal ter wereld gebruik maken van de zelfde devices. Ondanks ruim 8 miljoen aanvallen (intrusion attempts) per dag, is het toch een zeer veilige oplossing. Door slim gebruik te maken van artificial intelligence (AI), technisch specialisten en speciale hardware kunnen ze alle aanvallen succesvol afslaan.

MAJMARNS Menno

Na de koffie/theepauze was het woord aan Majoor der mariniers Menno. Menno plaatst het NIMCIS/BOWMAN C2-systeem in de context van Hybrid Warfare en Hybrid IT door o.a. parallelen te trekken in flexibiliteit, schaalbaarheid en veiligheid. Met praktijkvoorbeelden van een amfibische landing laat Menno zien dat, ondanks de inherente complexiteit van frequenties, radio’s, systemen en grote hoeveelheden data, het NIMCIS/BOWMAN in staat is om onder allerlei omstandigheden bij te dragen aan Situational Awareness en Situational Understanding voor commandanten op de verschillende niveaus. Menno sluit af door een kijkje in de toekomst te geven naar wat de programma’s GRIT, FMN, FOXTROT en VOSS betekenen voor de doorontwikkeling van NIMCIS/BOWMAN.

De laatste presentatie werd wederom verzorgd door Eric en John, en is gericht op de toepassing van de Internet of Things (IoT) en Big Data in de Hybride omgeving. Ze laten zien dat er steeds meer data beschikbaar is voor bedrijven (en voor militaire commandanten) op basis waarvan zij beslissingen kunnen, en mogelijk moeten nemen. Het IoT draagt bij aan een nog grotere groei van hoeveelheid en complexiteit van data. Met de oplossingen van Fujitsu worden organisaties in staat gesteld om de enorme warboel (clutter) aan data en informatie te structureren en aan te bieden afgestemd op de behoefte van de eindgebruiker. Zo maakt IoT het mogelijk om bijvoorbeeld een RFiD-tag aan te brengen op een wapen welke bijhoudt hoeveel schoten er gelost zijn. Dit gekoppeld aan informatie hoeveel munitie een geweerschutter bij zich heeft, en de logistieke voorraadinformatie, kan een commandant op tijd signaleren dat er logistieke herbevoorrading moet plaatsvinden, nog voordat de schutter in alle chaos van een gevecht merkt dat hij bijna zonder munitie zit. Iets soortgelijks is ook mogelijk met bijvoorbeeld lichaamssensoren binnen de geneeskundige keten. Uiteindelijk is alles gedreven door business rules, wat het veel eenvoudiger maakt om snelle aanpassingen te doen aan software en interfaces. Fujitsu levert zoals zij zelf zeggen Hybrid IT, totally connected, ongeacht netwerk, apparaat of locatie. Uiteraard is alles Deep Secure door de gehele keten. Hun Edgeware oplossing maakt het mogelijk om de wereld aan sensoren te koppelen en de relevante informatie (gebaseerd op business rules) lokaal of centraal aan te bieden aan de gebruikers.

 

Zij sluiten hun presentatie af met een project dat op dit moment loop voor de Verenigde Staten in het F35-programma. In de logistieke processen wordt gebruik gemaakt van o.a. ALIS (autonomous logistical information system). Dit is echter een autonoom systeem wat niet gekoppeld is aan andere systemen en waar vanuit veiligheidsoverwegingen ook geen informatie gedeeld wordt met partnerlanden. Tot voor kort werd hier handmatig de managementinformatie uitgehaald en door middel van PowerPoint en Excel gerapporteerd. Fujitsu zag dit gebeuren, en trok aan de bel.
Door niet de inhoudelijke data, maar wel de managementinformatie te delen door de hele keten, draagt de oplossing van Fujitsu bij aan Decision Support Make or Buy voor vliegtuigonderdelen die niet op voorraad zijn. Het doet aan Performance Monitoring en Airworthiness Certification. Data Visualisation of Aircraft Status voor het JPO (Joint Program Office) en algehele Fleet Status door middel van Data Analytics.

Commander (Ret.) van de Royal Australian Navy John Alexander en Colonel (Ret.) van de South African Airforce Eric Bownes

Commander (Ret.) van de Royal Australian Navy John Alexander en Colonel (Ret.) van de South African Airforce Eric Bownes

Na een bedankwoord door de voorzitter VID, werd de zeer interessante middag afgesloten met de traditionele, en wederom uitstekend verzorgde netwerkborrel.

De VID dankt Fujitsu voor haar gastvrijheid en de moeite om 2 internationale sprekers naar Nederland te halen om voor de VID te presenteren. Ook de MAJMARNS Menno hartelijk dank voor de bijdrage!

~KO

Nieuwjaarsbijeenkomst VID 2019 bij NetApp

Woensdag 16 januari 2019 heeft de traditionele nieuwjaarsbijeenkomst van de VID plaatsgevonden bij NetApp op Schiphol. De organisatie van de bijeenkomst was een gezamenlijke effort van NetApp en de VID. De bijeenkomst werd zoals gebruikelijk geopend door VID-voorzitter kolonel Van Veenhuizen. Tijdens de opening keek hij terug op het mooie verenigingsjaar 2018. Ook belooft 2019 een mooi jaar te worden waar onder andere GRIT en FOXTROT als IT-programma’s veel gaan betekenen voor Defensie.

De eerste spreker van de bijeenkomst was Director Technology and Strategy van NetApp, Matt Watts. Matt Watts had een interessant en inspirerend betoog over de plaats van data in the past, present and future. In het verleden stond binnen IT de infrastructuur centraal, maar de focus is verschoven via applicaties op data. Ook NetApp heeft hun visie hierop aangepast en zijn nu gericht op Data Fabric.

Aansluitend was het de beurt aan brigadegeneraal Kersbergen om het brevet Informatica-deskundige uit te reiken aan de overstes Mooi en  Noordzij, de majoors Buis, Van Doorn en Klaassen, kapitein Van Der Velden en tweede luitenant Smits. Generaal Kersbergen is directeur personeel en bedrijfsvoering bij de Koninklijke Marechaussee.

Naast de uitreiking van het brevet is ook de uitreiking van de René Olthuis scriptieprijs een traditie die normaal gesproken elk jaar plaatsvindt tijdens de nieuwjaarsbijeenkomst. De keuze van de scriptieprijscommissie, onder leiding van Dick Koen, viel deze keer op de thesis van Verena Schrama: Safety First, bewust met Internet of Things (IOT). Wederom was generaal Kersbergen de uitreiker. Verena heeft na de uitreiking een presentatie over haar scriptie gegeven. In haar thesis heeft ze onderzocht of bedrijven bewust zijn van de informatiebeveiligingsrisico’s bij de eventuele invoering van IoT in hun productieproces.

De bijeenkomst werd gezellig afgesloten met een netwerkborrel waar tijd was om bij te praten met de leden van de VID. Samenvattend was het wederom een zeer interessante bijeenkomst. Onze dank gaat uit naar Dyon Dohmen van NetApp voor het beschikbaar stellen van hun accommodatie en de voortreffelijke lunch.

^SJ

RADAR: from sensor to shooter

Op donderdag 8 november 2018 heeft de VID het symposium From Sensor to Shooter gehouden op de Dumoulinkazerne te Soesterberg. Het symposium werd geopend door dagvoorzitter Henk Rohaan. De eerste spreker was Erik Dommerholt met de introductie van Thales, leverancier van o.a. de radarsystemen aan boord van schepen. Daarna heeft LTZ1 Albert aan de hand van een filmpje laten zien hoe ‘anti air warfare’ (AAW) werkt.

De beelden tonen een aanval van een F-16 op een fregat. De beelden zijn gemaakt tijdens een grote oefening bij de Hebriden en maakt de doelstelling van AAW direct inzichtelijk. De opsomming van de aanvalswapensystemen toont een snelheid tot en met mach 7. In combinatie met het ‘zicht’ van een radar heb je dus maar 20 seconden om te reageren en ‘t doel uit de lucht te halen. Die reactietijden worden steeds korter. Je kunt je afvragen of met deze reactiesnelheden nog wel iets aan een kanonsysteem als de Goalkeeper hebt. Het is dus belangrijk om radarsystemen en intelligente raketten mee te nemen in de oplossing.

Rogier Noorland is systeemarchitect bij Thales en presenteert het onderwerp ‘Ballistic Missile Defense’ (BMD). Hij is de contactpersoon tussen Defensie en Thales als leverancier. Aan de hand van de doelstelling van een oefening ASD15 laat hij zien welke technieken en wapens worden gebruikt om aan BMD te doen. Om hiermee te oefenen, houdt de NAVO grote scheepsoefeningen. Daar gaan maanden tot meer dan 1 jaar planning aan vooraf.

De wapens kosten zoveel geld dat je een dergelijke oefening maar af en toe kunt doen (meestal eens in de 6 jaar). In 2015 constateerde men dat ze zoveel informatie uit de oefening haalden dat men vaker wil oefenen.

Dus is een oefenonderdeel ingepast in ‘Formidable Shield 2017’. Daarbij presenteert Rogier basisinformatie over deze oefening. Met onder andere een opsomming van de gebruikte apparatuur. Zoals de huidige radar met beperkte reikwijdte. Terwijl men een nieuwe radar in voorbereiding heeft die veel verder kan ‘kijken’.

Met Formidable Shield 2017 is weer een stap gezet om alle systemen in samenwerking te kunnen testen. Eerst is alles gesimuleerd in gebouwen. Daarna alles aan schepen gebracht, radar gekalibreerd, vliegruim vrijgemaakt en raket afgeschoten. Er bleek toch nog iets mis aan boord. Dit kostte een paar dagen hersteltijd en de oefeningstijd was beperkt tot een week. Vervolgens kwam orkaan Ophelia voorbij. Toch is men op de laatste oefendag uitgevaren.

Omdat er met zowel oefenraketten als met scherp wordt geschoten moet het luchtruim vrij zijn. Indrukwekkend om dan een filmpje van de ‘flight radar’ te zien dat een heel groot deel van het luchtruim ten westen van het Verenigd koninkrijk ‘ineens’ leeg raakt. De zee was onrustig (getoond met bewegend beeld) maar toch kon de aanval worden gedetecteerd. Een doelraket en een verdedigingsraket hebben elkaar kinetisch geraakt. Dit leverde waardevolle informatie op om de systemen verder te willen testen. De volgende oefeningen zijn al gepland.

Met de presentatie over ‘Next Generation Sensors and the IT required’ laat Hans Schurer (Thales) zien hoe een sensor suite is opgebouwd. Hij presenteert wat de gewenste mogelijkheden zijn en dat de configuratie betrouwbaar, redundant en voorspelbaar moet zijn. Software wordt service georiënteerd en schaalbaar opgeleverd. Onderliggende hardware wordt COTs toegepast waarbij je rekening hebt te houden met de hardwarelevenscyclus (~2 jaar) die korter is dan je eigen productlevenscyclus (>7 jaar). Dat geeft wat uitdagingen in de productontwikkeling, waarbij alleen de hardware die radarinformatie doorgeeft aan het systeem nog zelf wordt gemaakt.

De software-ontwikkeling vindt plaats met open standaarden en de eigen gedoneerde standaard Apache Celix. De gekozen techniek zorgt er ook voor dat je minder hardware nodig hebt om aan boord te brengen. Je houdt een kleinere footprint op het schip over, van een factor 5 minder.

De laatste presentatie ging over GAUDI. Theo Nijland (Thales) presenteerde de Gemeenschappelijke Architectuur Voor Defensie en Industrie.

Theo laat eerst zien welke verschillende systemen aan boord naast elkaar bestaan. Met heel verschillende interfaces en verschillende hardware. Informatie-uitwisseling moet met pen en papier in de commandocentrale. Daarom ontstond de ambitie om de bedrijfsvoering te verbeteren door een gestandaardiseerde open IT-architectuur te definiëren om de crew beter te ondersteunen en de life cycle costs te reduceren. Theo laat zien hoe de opbouw van de elementen is die ertoe leiden dat drie hardware racks op een schip geplaatst kunnen worden in aparte zones.

Uiteindelijk wordt met een filmpje van een live demonstratie aangetoond dat ‘t systeem blijft functioneren bij inslagen en schade. Daarbij wordt in de configuratie gebruik gemaakt van open standaarden en open source software (zoals Linux en Docker). Dit maakt ook dat opleiding voor het systeembeheer algemeen verkrijgbaar is en kennis makkelijk over te dragen is.

Samengevat heeft de VID met deze mooie presentaties laten zien hoe radarsystemen op schepen worden gebruikt als sensor om aanvallen met bijvoorbeeld een raket te kunnen ‘zien’. Het is mooi te zien dat een Nederlands schip met deze nieuwe radar kan ‘zien’ dat er een raket of vliegtuig aankomt. Vervolgens wordt de informatie via NAVO-kanalen doorgegeven en haalt een Amerikaanse shooter het aanvalswapen uit de lucht.

Om dit te bereiken zijn veel mensen van de industrie en Defensie betrokken, moeten systemen intensief worden getest en de activiteiten worden geoefend. Thales heeft een mooi overzicht gegeven van de oefening, het wapensysteem en hoe de productontwikkeling werkt. Met vele herkenbare onderdelen voor de VID-leden. U heeft iets gemist als u hier niet bij was.