Seminar Space Data

Uniformen, nette burgerpakken, koffie, verse jus, lekkere broodjes. Tot zover niets bijzonders totdat je de scene van de maanlanding naast je nagebouwd ziet. En tot je ontdekt dat het trapje naast de tafel met de verse jus naar het binnenwerk van het ISS (International Space Station) leidt. En dat alles onder het toeziend oog van de hoofdrolspeler van de middag: een satelliet die aan het plafond boven de bezoekers hangt.

Welkom in de Space Expo. Welkom bij het symposium over Space Data. En geheel in de traditie van de luchtvaart was de voertaal Engels, al had dat natuurlijk niks met de ruimtevaart te maken, maar wel alles met de aanwezigheid van een Noorse kolonel. En hoewel Nederlandse militairen en hun businesspartners heel adaptief zijn, is Noors toch meestal niet de beste taal van een ieder, dus was Engels de beste optie om de kwaliteit van de communicatie zo hoog mogelijk te houden.

En laat communicatie nu net een van de hoofdtaken van satellieten zijn, zo leerde ik van Ramon Peeters van het Nederlands ruimtevaartagentschap NSO, die een boeiende presentatie gaf. Andere hoofdtaken zijn Navigatie, analyse van de ruimte, en Earth Observation. En daar ging het dus over. Ik had wel eens gelezen dat ze vanuit de ruimte een kentekenplaat van een auto kunnen lezen, maar dat zullen wel ultrageheime satellieten zijn waar in het openbaar niet over gesproken mag worden, maar de 30cm resolutie zorgde ook al voor bijzonder mooie beelden, die je via www.satellietdataportaal.nl zelf kunt bekijken. En als je een beetje handig met die beelden bent, kun je zelfs fraude met subsidies, extreme droogte, of milieuvervuilers opsporen. Militaire objecten zul je soms niet vinden, want die locaties zijn door de meeste providers als bijv. Google netjes geblurred, zodat niemand weet dat daar een kazerne is…

Maar er kan veel meer met satellieten. Want ook bij de hulpverlening op de Bahama’s zijn ze nuttig geweest, zodat er in de voorbereidingstijd van 48 uur die de marine had om tot de hulpverleningsactie over te gaan, toch een redelijk beeld van de situatie ter plekke was, dankzij satellietbeeld, en zonder dat er nog boots-on-the-ground nodig waren. Dat vertelden de Majoor Martin en LTZ Lucas in een presentatie waarin veel meer op de operationele noodzaak van satellietdata werd ingegaan. En die data is natuurlijk niet alleen handig bij hulpverlening, maar ook bij operaties in oorlogsomstandigheden. Maar om dat helemaal op hoog niveau te krijgen, en de beelden goed te laten werken met bijvoorbeeld data van de Thales-radars, of met data van de vliegende-sensor F-35, zou een vergroting van de bandbreedte van Marineschepen wel handig zijn. Zeker als de zogenoemde space surveillance volgend jaar echt van de grond komt als de Luchtmacht de eigen satelliet lanceert.

Airbus, zo leerden we na de koffiepauze van Patrick Walthuis, was het bedrijf dat de benodigde data leverde aan de eenheden die naar de Bahama’s gingen om hulp te verlenen. Airbus kon dat goed doen omdat het met hun satellieten de hele wereld al in kaart heeft gebracht (en dat kost 70 Terabyte aan opslagruimte). Maar het in kaart brengen is niet zozeer de uitdaging, die ziet hem vooral in de change detection, want dat zegt wat over de veranderende omgeving, en potentiële gevaren van een operatiegebied. Het combineren van lagen, het combineren van data, dat is de crux. En met de afsluitende boodschap dat er een drone op zonne-energie ontwikkeld wordt die 6 maanden lang op 30 kilometer hoogte allemaal hoogwaardige data verzamelt, konden we de netwerkborrel in. En terwijl de nieuwe data op de persoonlijke grijze harde schijven werd opgeslagen werd het ook nog zeer gezellig, daar in Noordwijk. Al met al een geslaagde middag, op ene mooie locatie.

Eduard van Brakel
Hoofdredacteur Defensie-platform.nl

Seminar Hybrid IT Fujitsu

Op 10 april was de VID te gast bij Fujitsu Nederland voor een gezamenlijk seminar over ‘Hybrid IT’. Na een uitstekende lunch opende de CEO van Fujitsu Nederland Bas de Reus, het seminar. Bas verraste de leden van de VID met een leuke boodschap van generaal bd Peter van Uhm;

 

Na de opening namens de VID door de secretaris, was het woord aan Commander (Ret.) van de Royal Australian Navy John Alexander en Colonel (Ret.) van de South African Airforce Eric Bownes namens Fujitsu Defence International, om het onderwerp ‘Hybrid IT’ in de militaire context te duiden.

Fujitsu levert hybride IT-oplossingen aan o.a. de ministeries van defensie van het Verenigd Koninklijk, Australië en Japan. Wanneer Eric en John in gesprek gaan met de klanten, gaat het echter zelden over de technologische oplossingen, maar draait het om het duidelijk krijgen van de problemen van de business. De technologie volgt vanzelf. Wanneer Fujitsu voor Defensie oplossingen heeft geleverd, gaat zij ver in de ondersteuning hiervan. Inmiddels hebben al ruim 300 medewerkers in diverse uitzendgebieden gewerkt en daarvoor de nodige onderscheidingen ontvangen. John en Eric staan kort stil bij de UK MOD en laten hun model van ‘Global Connectivity’ zien waarin alle verschillende rubriceringsdomeinen (tot ‘above secret’) gebruik maken van dezelfde cloud-omgeving. Data wordt beveiligd door end-to-end-encryptie en men kan overal ter wereld gebruik maken van de zelfde devices. Ondanks ruim 8 miljoen aanvallen (intrusion attempts) per dag, is het toch een zeer veilige oplossing. Door slim gebruik te maken van artificial intelligence (AI), technisch specialisten en speciale hardware kunnen ze alle aanvallen succesvol afslaan.

MAJMARNS Menno

Na de koffie/theepauze was het woord aan Majoor der mariniers Menno. Menno plaatst het NIMCIS/BOWMAN C2-systeem in de context van Hybrid Warfare en Hybrid IT door o.a. parallelen te trekken in flexibiliteit, schaalbaarheid en veiligheid. Met praktijkvoorbeelden van een amfibische landing laat Menno zien dat, ondanks de inherente complexiteit van frequenties, radio’s, systemen en grote hoeveelheden data, het NIMCIS/BOWMAN in staat is om onder allerlei omstandigheden bij te dragen aan Situational Awareness en Situational Understanding voor commandanten op de verschillende niveaus. Menno sluit af door een kijkje in de toekomst te geven naar wat de programma’s GRIT, FMN, FOXTROT en VOSS betekenen voor de doorontwikkeling van NIMCIS/BOWMAN.

De laatste presentatie werd wederom verzorgd door Eric en John, en is gericht op de toepassing van de Internet of Things (IoT) en Big Data in de Hybride omgeving. Ze laten zien dat er steeds meer data beschikbaar is voor bedrijven (en voor militaire commandanten) op basis waarvan zij beslissingen kunnen, en mogelijk moeten nemen. Het IoT draagt bij aan een nog grotere groei van hoeveelheid en complexiteit van data. Met de oplossingen van Fujitsu worden organisaties in staat gesteld om de enorme warboel (clutter) aan data en informatie te structureren en aan te bieden afgestemd op de behoefte van de eindgebruiker. Zo maakt IoT het mogelijk om bijvoorbeeld een RFiD-tag aan te brengen op een wapen welke bijhoudt hoeveel schoten er gelost zijn. Dit gekoppeld aan informatie hoeveel munitie een geweerschutter bij zich heeft, en de logistieke voorraadinformatie, kan een commandant op tijd signaleren dat er logistieke herbevoorrading moet plaatsvinden, nog voordat de schutter in alle chaos van een gevecht merkt dat hij bijna zonder munitie zit. Iets soortgelijks is ook mogelijk met bijvoorbeeld lichaamssensoren binnen de geneeskundige keten. Uiteindelijk is alles gedreven door business rules, wat het veel eenvoudiger maakt om snelle aanpassingen te doen aan software en interfaces. Fujitsu levert zoals zij zelf zeggen Hybrid IT, totally connected, ongeacht netwerk, apparaat of locatie. Uiteraard is alles Deep Secure door de gehele keten. Hun Edgeware oplossing maakt het mogelijk om de wereld aan sensoren te koppelen en de relevante informatie (gebaseerd op business rules) lokaal of centraal aan te bieden aan de gebruikers.

 

Zij sluiten hun presentatie af met een project dat op dit moment loop voor de Verenigde Staten in het F35-programma. In de logistieke processen wordt gebruik gemaakt van o.a. ALIS (autonomous logistical information system). Dit is echter een autonoom systeem wat niet gekoppeld is aan andere systemen en waar vanuit veiligheidsoverwegingen ook geen informatie gedeeld wordt met partnerlanden. Tot voor kort werd hier handmatig de managementinformatie uitgehaald en door middel van PowerPoint en Excel gerapporteerd. Fujitsu zag dit gebeuren, en trok aan de bel.
Door niet de inhoudelijke data, maar wel de managementinformatie te delen door de hele keten, draagt de oplossing van Fujitsu bij aan Decision Support Make or Buy voor vliegtuigonderdelen die niet op voorraad zijn. Het doet aan Performance Monitoring en Airworthiness Certification. Data Visualisation of Aircraft Status voor het JPO (Joint Program Office) en algehele Fleet Status door middel van Data Analytics.

Commander (Ret.) van de Royal Australian Navy John Alexander en Colonel (Ret.) van de South African Airforce Eric Bownes

Commander (Ret.) van de Royal Australian Navy John Alexander en Colonel (Ret.) van de South African Airforce Eric Bownes

Na een bedankwoord door de voorzitter VID, werd de zeer interessante middag afgesloten met de traditionele, en wederom uitstekend verzorgde netwerkborrel.

De VID dankt Fujitsu voor haar gastvrijheid en de moeite om 2 internationale sprekers naar Nederland te halen om voor de VID te presenteren. Ook de MAJMARNS Menno hartelijk dank voor de bijdrage!

~KO

ALV en GIS Seminar

Op 24 mei 2018 waren de leden van de VID te gast bij ESRI te Rotterdam. Na een zeer luxe lunch en de Algemene Ledenvergadering stond het GIS seminar op het programma. Dit seminar stond het in het teken van GIS toepassingen in het operationele domein.

Tijdens de 41e ALV zijn onder andere het jaarverslag 2017, de financiële verantwoording en de bestuurssamenstelling aan bod gekomen. De belangrijkste besluiten waren dat de contributie in 2018/2019 niet verhoogd wordt en dat het bestuur ook het komende bestuursjaar in de huidige samenstelling zal optreden. Ook werd stilgestaan bij de nieuwe AVG en impact hiervan op het de VID.

Het GIS seminar werd vervolgens geopend door de voorzitter VID en Directeur ESRI Nederland. Hierna was het woord aan ESRI over onder andere Analytics, StoryMaps en Drone2Map. Zie voor meer informatie:

Vervolgens nam de ritmeester Marc het publiek mee naar ervaringen en best practices op het gebied van GIS tijdens inzet van het Joint ISTAR Commando van de Koninklijke Landmacht.

Het GIS seminar werd afgesloten door een zeer interessante presentatie van Bas Ooink, werkzaam voor de nationale politie. De presentatie ging over het toepassen van GIS bij de lokalisering van mogelijke dadergebieden van overlast voor piloten door laserlicht.

Deze succesvolle dag werd afgesloten met de inmiddels beroemde netwerkborrel met borrelhapjes.

NSO: Space Data

Dat informatici van defensie een breed werkveld kennen was al bekend. Dit werkveld zal alleen maar groter worden en dat werd duidelijk op het middagseminar bij de Netherlands Space Office (NSO) in Den Haag. Het onderwerp voor deze middag: SPACE DATA, Ruimtevaart als informatiebron voor de militair. Space was er genoeg deze middag, de opkomst van de leden voor dit unieke onderwerp was helaas wat aan de lage kant. Desalniettemin was de middag goed verzorgd op deze mooie locatie in het Atrium van NSO met een broodjeslunch, bijzondere sprekers en een netwerkborrel.

Na het openingswoord door onze voorzitter werden wij welkom geheten door dhr. Joost Carpaij van NSO. Hij gaf aan dat het NSO in opdracht van de Nederlandse overheid het Nederlandse ruimtevaartprogramma ontwikkelt en dat het NSO Nederland vertegenwoordigt bij internationale ruimtevaartorganisaties. Op de website van het NSO kunt u hier meer informatie over vinden.

Ltkol Bart Houben van de Defensiestaf informeerde de leden waar SPACE momenteel staat binnen de plannen van het Defensie. Het eerste aanspreekpunt voor SPACE binnen defensie ligt bij het CLSK. Kap Frank Masters van CLSK gaf een overzicht van lopende onderzoeken en werkpakketten in samenwerking met FFI Noorwegen, TNO en anderen.

Na een kort netwerkintermezzo informeerde dhr. Han Wensink van The European Association of Remote Sensing Companies (EARSC) de toehoorders op de bijdrage vanuit het bedrijfsleven. EARSC is een Europese organisatie welke op non-profit basis GEO-informatie producten promoot. Deze producten maken gebruik van Earth Observation (EO) data verzameld door satellieten en vliegtuigen. Wereldwijd is een enorme groeimarkt ontstaan voor Space gerelateerde informatie en producten waarvan de overheid 26% (incl. veiligheid en defensie) voor haar rekening neemt. Opvallend was dat Nederland hierbij achterloopt en nog veel kan worden bijgedragen aan OOV en defensie.

De volgende spreker van The European Space Agency (ESA) Nederland, mr. Mark Drinkwater, gaf inzicht in beschikbare mogelijkheden van satellietsystemen en de concrete toepassing van verkregen informatie. Heel veel GEO-toepassingen, maar ook veiligheid, nucleaire inspecties, border control en tracking van scheepvaart en luchtvaart. Veel van deze informatie wordt geleverd aan Europese instanties als ESA, Eurosur etc., echter nationaal is ook veel informatie beschikbaar via diverse portals waarbij NSO kan bemiddelen.

De laatste spreker van deze middag was Chris Verhoeven, verbonden aan de TU Delft en ISIS. Dhr. Verhoeven boeide de leden met zijn visie over de toekomst van de ruimtevaart en wat dit kan opleveren voor de militair in het veld. Hij sprak niet over een enkele satelliet maar zwermen satellieten, gelijk insecten bestaan in zwermen. Een zwerm satellieten die met elkaar in verbinding staan en bijv. objecten op de aarde kunnen lokaliseren. Deze techniek biedt o.a. verbeteringen bij het opsporen en tracken van schepen en vliegtuigen. Interessant was te horen dat technieken ontwikkeld in de massa-industrie (denk aan onderdelen voor mobiele telefoons) gebruikt worden. Deze producten zijn betrouwbaarder en de performance is hoger dan onderdelen die zelf ontworpen, ontwikkeld en geproduceerd moeten worden.

Deze interessante middag werd afgesloten met een netwerkborrel.

[nggallery id=39]